کاهش سهم هزینه تفریح در سبد هزینه خانوار شهری/بررسی وضعیت تفریح اصفهانیها در اطلس آمایش
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۹۱۳۶۴
جامعهشناس شهری و مدیر مرکز پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اصفهان گفت: سهم هزینه تفریح در سبد هزینه خانوار شهری طی پنج سال گذشته از پنج به ۱.۴ درصد رسیده و ۶۵ درصد تفریحات طی پنج سال گذشته، خوراکی بوده که با توجه به اوضاع اقتصادی موجود، این نوع تفریح نیز در حال حاضر کاهش پیدا کرده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، طبیعتگردی، سیر و سفر، سرگرمی با ادبیات و شعر، ورزش و بازی، گردش دسته جمعی با دوستان، نگهداری از حیوانات خانگی و پرندگان، مطالعهکردن، تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی و عیادت از بیماران و سالمندان از جمله تفریحات سالمی است که میتوان با پرداختن به آن، انرژی لازم و کافی را تأمین کرد و تعطیلات خود را به شکلی مفید و مفرح گذراند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نکته مهم اینجاست که در دنیای پر رنگ و لعاب مدرن امروز، افراد به شدت غرق در انجام کارهای روزمره خود شده و در بیشتر مواقع برای تفریح یا فرصتی ندارند یا از پس هزینههای فراغت بر نمیآیند یا در نهایت انجام تفریح منتهی به تماشای تلویزیون، رفتن به رستوران و مراکز خرید یا چرخیدن در فضای مجازی میشود، از اینرو تحرک، ورزش و بازیهای گروهی و جمعی نقش بسیار کمرنگی در تفریح مردم پیدا کرده است.
افزایش نرخ تورم طی سالهای گذشته، هزینههای فراغت و تفریح را بهشدت تحت تأثیر قرار داده و پرداخت هزینههای ضروری موجب شده است تا سبد تفریح و سرگرمی خانوادهها، کوچکتر شود، از طرفی با نگاهی گذرا به آمارهای عضویت در شبکههای اجتماعی میتوان دریافت که الگوی فراغت نیز در سالهای اخیر تغییر کرده است.
با توجه به اینکه یکی از نیازهای اساسی بشر، تفریح و نشاط و شادی است و علم روانشناسی، همچنین فرهنگ دینی بر این موضوع تاکید دارد و ذات انسان آن را میطلبد، شهرداری اصفهان طی سالهای اخیر شرکت توسعه مجتمعهای سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان شهرداری را تقویت کرد و بودجه قابل توجهی برای رقم زدن اتفاقات جدید و متفاوت در حوزه تفریحی در نظر گرفته و تلاش کرده است با ارائه طرحهای مختلف به مناسبتهای ملی و مذهبی و در نظر گرفتن تسهیلات ویژه، زمینه استفاده تمام اقشار جامعه شهری اصفهان از مراکز تفریحی شهر فراهم آورد.
آنچه در ادامه میخوانید حاصل گفتوگوی خبرنگار ایمنا با امانالله باطنی، جامعهشناس شهری و مدیر مرکز پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اصفهان برای بررسی زیرساختهای فرهنگی در خصوص سرانه تفریحات در شهر اصفهان و چگونگی انجام تفریحات سالم در شهر است.
«تفریح» بازتولید زندگی در ابعاد سالم استایمنا: تفریح در فرهنگ ایرانی چه جایگاهی دارد؟
باطنی: تعریفی که «تفریح» در مفاهیم جامعه شناسی دارد، بسیار متفاوت است؛ در دیدگاه سنتی تفریح به معنای بهبود عملکرد کاری بوده و بهعنوان فرایندی در راستای بهبود عملکرد به آن نگاه میشده است اما در دیدگاه مدرن، وظیفه تفریح، بازتولید زندگی در ابعاد سالم است.
با نگاه به جایگاه تفریح از دیدگاه مدرن و با آسیبشناسی این موضوع در جامعه ایرانی و شهر اصفهان، میتوان گفت که شاخص فرسودگی اجتماعی تفریح بیشتر از شاخص نشاط اجتماعی و مفرح بودن آن است.
در فرهنگ ایرانی تفریح به معنای وقت اضافه است و باید به نحوی و هر طور که شده آن را طی کرد؛ تفریحات در جامعه ایرانی دچار یکنواختی موضوعی، مکانی و زمانی شده است؛ بدین معنی که همه ما در یک زمان هجوم میآوریم به یک مکان، از اینرو در مواقعی مشخص شاهد ترافیکهای سنگین در خیابان، تونلها و جادهها هستیم؛ این یکنواختی در امر تفریح دلایل متعددی دارد و ما در ایام تعطیلات شاهد توزیع متوازن زمانها نیستیم.
دو روزه شدن تعطیلات پایان هفته که سالها است از طریق مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری بوده و همچنان در مرحله بررسی در کمیسیون اجتماعی مجلس است، در این موضوع بسیار میتواند کمک کننده باشد تا توزیع متوازن زمانی برای تفریح افراد به وجود آید.
نکته بسیار قابل تأمل اینجاست که در حال حاضر مجموع تعداد روزهای تعطیلات رسمی در ایران غیر از جمعهها، ۲۸ روز است، که از این تعداد، ۱۱ روز تعطیلات ملی و انقلابی، و ۱۷ روز تعطیلات مذهبی است. که این میزان تعطیلات برای ایرانیان نسبت به سایر کشورهای دنیا نصف محسوب میشود، این در حالی است که میانگین مفید ساعت کاری در ایران، ۱۱ ساعت در هفته و در کشورهای دیگر به رغم داشتن روزهای تعطیل بیشتر بالای ۴۰ ساعت در هفته است.
بومگردی نیز از دیگر مواردی است که میتواند به شدت در این موضوع مؤثر باشد و به آن کمک کند، بنابراین به لحاظ مکانی نیز تفریحات برای مردم از این طریق میتواند سامان یابد و در نتیجه همه در یک زمان به یک مکان نخواهند رفت.
ایمنا: سرانه تفریح در شهر اصفهان چقدر است؟
باطنی: در جامعه ایرانی به لحاظ جامعه شناسی، نهاد تفریح وجود ندارد که البته در طبقات متمول جامعه اینگونه نیست و شاهد یک رفتار نهادی شده در حوزه تفریح در میان آنان هستیم مثلاً اینکه همه آنان در ایام تعطیلات به باغهای شخصی خود میروند و این رفتار تکرار شونده است و تبدیل به سبک زیست شده اما در اقشار ضعیف و طبقات فرودست بهدلیل اختلاف درآمدی بین دهک اول و دهم که این اختلاف در دنیا هفت برابر و در ایران به ۱۳ برابر میرسد، بهطور قطع سبک زیست تفریحی خاصی وجود ندارد.
سهم هزینه تفریح در سبد هزینه خانوار شهری در کشور ما طی پنج سال گذشته از پنج به ۱.۴ درصد رسیده و ۶۵ درصد تفریحات طی پنج سال گذشته، خوراکی بوده که با توجه به اوضاع اقتصادی موجود، این نوع تفریح نیز در حال حاضر کاهش پیدا کرده است.
برای بررسیهای بیشتر وضعیت نهاد تفریح در شهر اصفهان اردیبهشت ماه سال جاری از اطلس آمایش وضعیت نهاد تفریح در شهر اصفهان رونمایی و در آن وضعیت موجود تفریحات و نهاد تفریح به لحاظ جغرافیایی در مناطق پانزدهگانه ازجمله استخرها، کافیشاپها، مراکز گردشگری، مراکز خرید، بازیکده و گیمنتها، پارکها و مراکز ورزشی را احصا و بررسی شد.
تعداد روزهای تعطیل در کشور ایران ۷۷ روز است که این میزان تعطیلات برای ایرانیان نسبت به سایر کشورهای دنیا نصف محسوب میشود.
همچنین برای ترسیم وضعیت مطلوب نهاد تفریح آنگونه که ابتدای مصاحبه نیز قید شد و عطف به کارویژه نهاد تفریح، یعنی بازتولید زندگی در ابعاد سالم، در این اطلس برای تفریح یک مسئولیت اجتماعی تعریف شده است، برای مثال در منطقه یک در هفت محله نرخ طلاق دو برابر میانگین شهری است و در اینجا بهعنوان مسئولیت اجتماعی نهاد تفریح، ما نیازمند ایجاد تفریحاتی برای خانواده هستیم تا منجر به تحکیم بنیان خانواده شود.
همچنین در منطقه ۱۳ و در محله امیریه با مسئله تجرد مواجه هستیم و باید محیط شهری را در برابر تفریحات مجردی امنسازی کنیم یا در مناطق ۱۱ و ۱۵ نرخ معلولان دو برابر میانگین شهری است و به لحاظ کالبدی و اجتماعی تفرجگاههای شهری برای معلولان در این مناطق باید مناسبسازی شود یا در بعضی مناطق با تعداد بسیاری از سالمندان مواجه هستیم که به لحاظ کالبدی و اجتماعی، تفرجگاههای شهری برای آنها باید مناسبسازی شود.
بعضی نقاط اصفهان دچار انباشت فرهنگی شده که در بحث نهاد تفریح، بازآفرینی بازیهای بومی برای بعضی از این مناطق پیشنهاد شده است؛ بهعنوان مثال بیشتر محلات مناطق یک و سه در بحث نهاد تفریح، نیازمند بازآفرینی بازیهای بومی است تا بتواند هویت بومی خود را بازیابی کند.
بعضی نقاط شهر، دچار بیسازمانی اجتماعی بوده و نرخ غیر اصفهانیها در این مناطق بسیار بالا است که در راستای باز تولید زندگی در ابعاد سالم در این نقاط نیازمند اجرای پاتوقهای شهری و برگزاری جشنوارههای فرهنگی و هنری اقوام هستیم.
اقامتگاههای بومگردی کلید توسعه نهاد تفریح در استان اصفهانایمنا: راهکارهای افزایش سرانه تفریح ارزان و مفید چیست؟
باطنی: در اطراف شهر اصفهان و در این استان حدود ۲۳۸ اقامتگاه بومگردی وجود دارد که میتواند در بحث نهاد تفریح و ایجاد نشاط اجتماعی برای مردم آن بسیار کمک کننده باشد.
ما بین ۱۷ تا ۲۴ نوع گردشگری داریم که از این میان تنها گردشگری تاریخی، طبیعی و خرید بیشترین طرفدار را دارد و باید بر روی انواع دیگر گردشگری نیز کار کنیم و از ظرفیتهای آن برای ایجاد نشاط اجتماعی بهره ببریم.
در این شرایط و با توجه به نیاز جامعه به افزایش سهم تفریح در سبد هزینه خانوار، تفریحات باید عمومی شوند و رویدادهای خود را باید خیابانی کنیم بدین صورت که افراد برای تماشای فیلم یا رفتن به کنسرت هزینهای پرداخت نکنند و این تفریحات بهصورت رایگان در اختیار افراد قرار گیرد تا سرانه هزینه و فضاهای تفریحی در جامعه معنای واقعی خود را پیدا کند.
همچنین ما نیازمند سیاستگذاری اجتماعی هوشمند در خصوص نهاد تفریح هستیم به همین خاطر ابتدا باید وضعیت موجود نهاد تفریح را شناسایی و سپس وضعیت مطلوب یک نهاد تفریح را تحلیل کنیم و باید بدانیم چه اقداماتی را کجا و در چه موقعیتی باید برای تفریح انجام دهیم.
بخشی از این فعالیتهای ناظر به افزایش سرانه تفریح، مربوط به اقدامات فرهنگی و بخشی دیگر مربوط به اقدامات کالبدی است که تمام این موارد در اطلس تفریحات ذکر شده است، بخش دیگر نیز به فرهنگ تفریح مربوط میشود و ما نیاز داریم در این زمینه اداره توسعه فرهنگی شهروندی با همکاری اداره تفریحی الگوهای مطلوب برای تفریح و در اصل الگوهای بازتولید زندگی در ابعاد سالم را به شهروندان معرفی کنند و از تراکم زمانی و مکانی و یکنواختی و در نهایت فرسودگی در نهاد تفریح بکاهد.
اداره گردشگری اصفهان در این راستا فعالیتهایی از جمله تعریف تورهای گردشگری متنوع را انجام داده است و سال گذشته مکانهایی را که تا به حال به روی مردم باز نشده بود، از جمله طبقات فوقانی پل خواجو را برای مردم باز کردند و از این طریق منجر به افزایش گردشگری تفریحی در شهر شدند.
افزایش امکانات باغهای بانوان و ایجاد تمپارکها (پارکهای موضوعی) برای خانوادهها، مادران و کودکان و نوجوانان که بهصورت تخصصی به تعریف رویدادهای تفریحی برای طبقات هدف بپردازند، از دیگر نیازهای ما برای افزایش سرانه تفریح در جامعه است؛ از طرفی زمانی که فشارهای روانی حاصل از مسائل مختلف در جوامع زیاد میشود.
برخی از افرادی که توان مدیریت استرسهای خود را ندارند، برای تخلیه این فشارها به تفریحات ناسالم از جمله مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر روی میآورند، بنابراین برای جلوگیری از انجام چنین سرگرمیهای مخرب و زیانآور، نیازمند مهارت مدیریت استرسها در جامعه و برگزاری کارگاههای ویژه در این خصوص در شهر هستیم.
کد خبر 677527منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر مدیریت شهری کلانشهر شهرداری اصفهان پیشگیری از آسیب های اجتماعی مراکز تفریحی اماکن تفریحی سرگرمی و تفریح مرکز تفریحی شهر رویاها توسعه مراکز تفریحی شهرداری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق طی پنج سال گذشته شهر اصفهان سرانه تفریح برای تفریح سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۹۱۳۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اولین مرکز رشد حوزه تخصصی دریایی راهاندازی میشود/ بررسی ۴۲ پارامتر در اطلس اقیانوس شناسی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، دهم اردیبهشت ماه هر سال به مناسبت روز ملی خلیج فارس نامگذاری شده است. در همین راستا، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نشستی با چند رسانه محدود برگزار کرد.
دکتر مرتضی توکلی رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در این نشست گفت: ما کشور دریایی هستیم که با اقیانوس هند ارتباط داریم و همین باعث می شود که رابطه تمدنی قوی با کشورهای حاشیه اقیانوس هند تقوین شود.
وی با بیان اینکه چهار مرکز چابهار، نوشهر، بوشهر و بندر عباس، حوزه انحصاری پژوهشگاه است که رقیبی از این بابت نداریم، افزود: در ایام نوروز، کاوشگر خلیج فارس موفق شد در اقیانوس هند و دریای عمان در عمق ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر نقشه برداری را برای اولین بار در کشور انجام دهند.
به گفته توکلی، این نوع نقشه برداری در این عمق کار بسیار نادری بوده که در انحصار چند کشور است. این مسئله اهمیت زیادی برای ما دارد زیرا با اقدامات پژوهشی می توانیم به سمت ناشناخته ها به خصوص تنوع زیستی، معادن و ذخایر زیر آبی برویم.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با بیان اینکه ۷۰ درصد سطح کره زمین را آب فرا گرفته و صورتی که نتوانیم در این عرصه به مطالعه و اکتشاف و کاوش بپردازیم دستمان از این ۷۰ درصد منابع دریایی کوتاه است، عنوان کرد: در حوزه خلیج فارس که منابع نفتی و گازی است که ۹۰ سال بهره برداری میکنیم، اما حوزههای جدید که مثلا چین تا عمق دوازده هزار را مورد مطالعه قرار میدهند و از ذخایرش استفاده میکنند، دست شان را باز گذاشته تا بتوانند در آینده از منابعی که در این حوزه وجود دارد به خصوص در فلزات ارزشمند و سایر منابع معدنی که ذیقیمت هستند استفاده بیشتری ببرند.
وی در تشریح برنامههای ۱۰ اردیبهشت و روز خلیج فارس گفت: پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به مناسبت روز ملی خلیج فارس برنامههای خاصی دارد، برگزاری کارگاهها و فعالیتهای پژوهشی مرتبط با تغییرات اقلیمی و اقیانوس نگاری خلیج فارس در چند هزار سال گذشته، ارزیابی میزان کربن در کل آبهای خلیج فارس، آلایندگیهای نوظهور در حوزه میکرو پلاستیکها که برای محیط زیست دریای خلیج فارس ضرر دارد و بررسی اثر النینو روی سفید شدن مرجان هاست که معضلی جهانی از جمله این برنامه هاست.
42 پارامتر در اطلس اقیانوس شناسی
وی با اشاره به اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان گفت: این اطلس قبلا تهیه شده و در آن حدود ۱۶۰ نقشه در ۸۸ صفحه تهیه شده است. در این اطلس فاکتورهای مختلفی در فاکتور فیزیکی مثل دما، شوری، چگالی، کدورت و اکسیژن محلول، کلروفیل و سرعت صوت، عمیق شفافیت، مصرف اکسیژن ظاهری، و در حوزه شیمیایی مواد مغذی محلول در آب شامل نیتراتها، فسفات، سیلیکات، ذرات معلق در آب، نیتروژن و ... و در حوزه زیستی هم فیتوپلانکتونها و داینوفلاژها در حوزه کفزیان ساکن این خلیج فارس مورد مطالعه قرار گرفته اند.
وی افزود: در این اطلس بیش از ۴۲ پارامتر اقیانوس شناسی در حوزه خلیج فارس به معرض نمایش قرار میدهد که هیچ کشور انجام نداده است. یک سفر تابستانی و یک سفر زمستانی داشتیم که ۷۶ ایستگاه را در سفر زمستانی و ۶۷ ایستگاه در طول سفر دریایی تابستانه بررسی کردیم که با کاوشگر و از دهانه رود اروند تا کنار چابهار انجام شد.
وی با اشاره به اینکه این گزارش مورد استفاده محققان و حوزه سیاستگذاری و دانشگاهها قرار بگیرد گفت: ارزش و اهمیت این گزارش از این نظر است که قبلا دادههای خلیج فارس توسط کویت جمع آوری میشد که به سختی در اختیار ما قرار می گرفت.
وی گفت: در اطلس انجام شده با توجه به سورس دادهها در کشور خودمان است قدرت مانور و تصمیم گیری راهبردی مان را افزایش داده، اما قبل از این پروژه در کویت انجام میشده است و دیتاها را در اختیار ما قرار نمیدادند.
وی در پاسخ به اینکه این اطلس به استناد کشورهای منطقه هم رسیده است گفت: کشورها از وجود اطلس مطلع نبودند و مدت زمان زیادی از انتشار این اطلس نگذشته است.
وی گفت: پارامترهای این اطلس برای مطالعات علمی و در حوزه سیاستگذاری مورد استفاده قرار می گیرد. هدف ما استفاده از مشارکت مردمی بود به خصوص اینکه از ظرفیت بسیج در کاشت درختها و پرورش و نگهداری شان استفاده کنیم. در حوزه کشت مانگروها متولی خاصی نداریم و سازمان جنگلها و مراتع و حفاظت محیط زیست مدنظرشان است و سازمان حفاظت محیط زیست پروتکلهایی دارد که برای این اقدامات محدودیتهایی ایجاد میکند، اما بسیاری از مکاتبات اداری که در این حوزه انجام میشود و کسی به روی خودش نمیآورد این اتفاق خوشایندی میتواند باشد.
وی درباره مکران گفت: مکران که نام اصلی آن مکوران است، جمعیت آنچنانی ندارد و جز چند شهری است که به تازگی توسعه پیدا میکنند و سواحل بکر و بی نظیری دارد. هیچ کجای دنیا وجود ندارد یک منطقه ساحلی به این اندازه ظرفیت اما پس کرانه فقیری داشته باشد.
توکلی گفت: در این منطقه، بیشترین ظرفیت مشارکت مردمی و جهش تولید را دارد. مضافا اقتصاد دریا یکی از ناشناختهترین بخش هاست که بیشترین سنخیت را با این شعار دارد. در حوزه اقتصاد بازار مصرف جمعیت ۸۵ میلیون نفری است، یا در حوزه تولید باغات و شیلات و رودخانهای ظرفیت محدود است، اما انچه ظرفیت جهش تولید را دارد حوزه دریایی است.
وی با اشاره به اینکه پژوهشگاه نهاد تحقیقاتی است، اما در مورد سیاستهای توسعه اقتصادی که رهبری سال گذشته اعلام کردند چه کارهایی انجام داده اند یا مشاورههایی به دستگاههای اجرایی داده شده است، گفت: با توجه به رسالتی که در حوزه پژوهشی و تحقیقاتی داریم اولین گام مان این بوده که ظرفیتها و زیرساختهای اساسی را برای تصمیم گیری فراهم کنیم.
مرکز ملی فراداده دریایی راه اندازی می شود
وی افزود: به عنوان مثال، شورای عالی صنایع دریایی به ریاست رئیس جمهور این ظرفیت را برای ما قائل شدند که مرکز ملی فرادادههای دریایی را داشته باشیم. مجوز اعطا شده و برای بودجه در حال پیگیری هستیم. سازمانهای مختلف مشارکت خوبی داشتند و انتظار داریم بیشتر شود، داده هایشان را در اختیار قرار دهند تا بتوانیم در تصمیم گیریها موثر باشد.
وی ادامه داد: مسئله بعدی مطالعات مربوط به قطب جنوب بوده که ارتباط خوبی با نیروی دریایی داریم و موضوع را جلو میبریم تا بتوانیم به اهدافی که مدنظرمان است برسیم.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: در مورد سونامی که مربوط به مدیریت بحران است ارتباطات خوبی با مرکز سونامی جنوب شرق آسیا که در اندونزی داریم. با نهادهای امنیتی مانند نیروی دریایی ارتش و نیروی دریای سپاه فعالیتهایی داشتیم به خصوص درباره دیتاهایی که برای رفع نیازهای راهبردی کشور کمک میکند. در زمینههای آر او وی و زیردریایی با د انشگاه صنعتی اصفهان مشارکت داشتیم.
اولین مرکز رشد حوزه تخصصی دریایی راه اندازی می شود
توکلی از اخذ مجوز اولین مرکز رشد حوزه اقیانوسی تخصصی دریایی خبر داد و گفت: این مجوز را وزارت علوم به ما داده و در نوشهر ایجاد خواهد شد. در زمینههای مختلف سعی کردیم به نوعی با توجه به توانایی پژوهشی که داریم سهم داشته باشیم. در سند ابلاغی مقام معظم رهبری که در حوزه تولید و توسعه دریا محور مطرح شده به صورت ترویجی و راهبردی در حوزه علمی و پژوهشی گامهایی را برداشته ایم که امیدواریم در این زمینه فعالیتهای بیشتری داشته باشیم.
انتهای پیام/